Bezinnen op bezuinigen
Op 30 september 2010 organiseerde VB Noord de bijeenkomst: Bezinnen op Bezuinigen, in het Abe Lenstra stadion.
Programma Bezinnen op Bezuinigen
De Nederlandse overheid staat voor de grootste bezuinigingsopdracht sinds de Tweede Wereldoorlog. De wereldwijde financiële crisis heeft diepe sporen nagelaten. Ook lokale overheden moeten bezuinigingen realiseren van een omvang die zij nog niet eerder hebben meegemaakt. De studiemiddag had tot doel een aantal best practices van de aanpak van de bezuinigingsopdracht te delen en een aantal visies op bezuinigingsbeleid te bespreken.
De eerste spreker van de middag was Frank de Grave (oud wethouder, Kamerlid en minister). Hij verhaalde over een aantal grote bezuinigingsrondes in het publieke domein. Verrassend genoegd gaan we bij bezuinigingen vaak uit van voorspellingen en toekomstverwachtingen, terwijl we niet goed in kaart brengen welke kennis we niet hebben en welke onzekerheden er nog zijn. Het is het best om aan de hand van een feitelijke catalogus aan opties heldere keuzes te maken. Hierbij dienen we afstand te nemen van de waan van de dag. Vervolgens heeft Frans van Nispen (Erasmus Universiteit Rotterdam) de historie van het bezuinigingsbeleid besproken. Vaak zien we nieuwe ideeën en voorstellen na een aantal jaren weer terugkomen onder een andere noemer. Opvallend is ook de dat situatie waar we nu voor staan, sterk lijkt op de situatie van de jaren 80, toen kozen we voor de kaasschaaf, nu vinden we dat niet voldoende. De derde spreker was Geert Boosten (Boosten Consultancy) die met ons besprak hoe het denken in scenario’s een hulp kan zijn bij het vormgeven van de bezuinigingen. Door het verleden te beoordelen, het heden te beschrijven en een toekomstbeeld te creëren kunnen we handreikingen aangeven voor hoe er nu bestuurd moet worden om dat toekomstbeeld te kunnen realiseren.
In het tweede deel van het programma heeft de VB Noord drie voorbeeld van de aanpak van de bezuinigingsopdracht laten zien. Stella Efdé (Wethouder gemeente Wageningen) liet zien hoe in Wageningen de burgers zijn ingeschakeld bij het nadenken over hoe het gat in de begroting gedicht kon worden. Verrassend genoeg gaven burgers zelf aan bijvoorbeeld de parkeertarieven wel te willen verhogen. Martin Jonker (concernstaf gemeente Zaanstad) beschreef hoe in Zaanstad de gemeente is gaan denken vanuit verschillende mogelijke scenario’s voor de toekomst van de stad. Deze scenario’s zijn gekoppeld aan begrotingsthema’s. Kiest de raad voor een bepaald scenario’s, dan hoort daar ook een pakket aan investeringen bij, die voor ieder scenario weer anders uitvalt. Dit verheldert de discussie in de raad in grote mate. Gert Blekkenhorst (Lexnova) ging in op de bezuiniging op basis van een al dan niet interactief bezinningstraject op de kerntaken van een organisatie. Door helder te stellen welke taken belangrijk en onmisbaar zijn, wordt ook duidelijk waar aan de andere kant kan worden bezuinigd.
Al met al was het een leerzame studiemiddag waarop bestuurders, raadsleden, ambtenaren, wetenschappers en studenten elkaar konden ontmoeten en met elkaar in discussie gingen over de bezuinigingsproblematiek.
